1631
Tijdens de processie van de Palmzondagviering wordt al sinds 1631 door het Genootschap van de twaalf Apostelen het Palmpasenbeeld rondgedragen doorheen de staten van de dorpskern. Dit Palmzondagvertoon wordt, naar eeuwenoude traditie, ten uitvoer gebracht door de twaalf apostelen, een mombaar-vader en vier discipelen of dragers van Ons Heer.
Palmprocessie
Hoegaarden is het enige dorp in Europa waar deze Palmprocessie met Apostelgenootschap de gewelddadige afschaffing van de broederschappen tijdens de Franse revolutie overleefde. Ook vandaag nog gaat deze Palmprocessie uit, zoals beschreven staat in de statuten in het 'boek der Apostelen' uit 1631.
Vrijdag voor Palmzondag
Door apostelen van het genootschap wordt alles in gereedheid gebracht voor de Palmzondagviering. Zo wordt er onder andere ook palm gesneden die op zaterdag aan de kinderen uitgedeeld wordt.
Zaterdag voor Palmzondag
Aan de pastorie krijgen kinderen, die geen palm hebben, van de apostelen palm om hun palmei, aan een stok gebonden palmtakken, te maken. Deze palmei zullen de kinderen in de Palmzondagviering laten wijden en meedragen in de processie.
Leden van het Genootschap versieren het Palmpasenbeeld met palm (buxus).
Palmzondag
Klaarmaken voor de processie
Omstreeks 8.00u verzamelen de leden van het Genootschap van de twaalf Apostelen in de pastorie om zich aan te kleden. De apostelen dragen een Apostolisch habijt met over hun schouder een sjerp met daarop de naam van het uitgebeelde personage. Op hun hoofd zit een geel en rood geschilderd aureoolvormig schildje, de umbracul. Elke apostel draagt bij zich een iconografisch attribuut.
Apostel | Habijt | Atribuut |
Johannes | Groen | Kelk |
Mattheus | Bruin | Boek |
Philippus | Groen | Groot kruis |
Jacobus Minor | Blauw | Stok met kalbas |
Thomas | Bruin | Enkele lans |
Bartholomeus | Blauw | Mes |
Apostel | Habijt | Atribuut |
Petrus | Groen | Sleutel |
Thaddeüs | Bruin | Winkelhaak |
Andreas | Groen | X-kruis |
Simon | Blauw | Zaag |
Jacobus Major | Bruin | Stok dik uiteinde |
Mathias | Blauw | Dubbele lans |
Naar de kerk
Omstreeks 9.00u verterkt het Apostelgenootschap met de opgesmukte palmezel in stoet vanuit de pastorie naar de St. Gorgoniuskerk voor de palmwijding. De palmezel wordt gedragen door de vier descipelen en gevolgd door een rij van twee aan twee 'gheschicktelijck ende devotelijck' schrijdende apostelen. Midden tussen de apostelen loopt de 'mombaar-vader'.
Intrede in de kerk
Onder het luiden van de grote klok wordt de palmezel de kerk ingedragen en voor het altaar geplaatst. Tijdens de hoogmis staat de palmezel opgesteld, te midden de discipelen en twee rijen apostelen.
Palmwijding
Eerst wordt het Palmpasenbeeld gewijd, waarna alle kinderen hun palmei in de lucht steken om ook deze te laten wijden.
Palmprocessie
Na de palmwijding vertrekt de processie doorheen de straten van de dorpskern.
Vooraan het processiekruis en de geestelijken, achteraan de menigte en kinderen die met hun palmeien, aan stokken gebonden palmbossen, zwaaien. De processie wordt vergezeld door de fanfare die aldoor het 'Lauda Jerusalem' speelt.
Na de processie wordt de palmezel terug de kerk ingedragen. Dat kan pas nadat apostel Petrus met zijn sleutel drie keer aangeklopt heeft op de gesloten kerkdeur, symbool voor de gesloten hemeldeuren. 'Klopt en u zal worden opengedaan.'
Bij de gebedsdienst na de processie zullen bij het lezen van het Passieverhaal de apostelen zich terugtrekken in de sacristie om uit te beelden dat ze op de vlucht sloegen bij de gevangenneming van Jezus.
Na de mis plukken de misgangers de palmtakken van de palmezel.
Ondertussen
Na de processie zwermen de kinderen met hun palmei uit over het dorp en gaan van deur tot deur om hun gewijde palm te verkopen.
Na de Palmzondagviering
Na de mis wordt de dorst gelest in de pastorie, met geuze die volgens traditie gedurende een jaar in de kelder van de pastorie bewaard werd.
12.00u De leden van het Apostelgenootschap nuttigen samen een broodmaaltijd.
14.00u De apostelen eten een maaltijd uit den zure (haring en zure kop).
15.00u Het Apostelgenootschap trekt terug naar de St. Gorgoniuskerk om daar te bidden voor de overledenen van het genootschap. Hierna wordt de palmezel terug in het koor van de kerk geplaatst.
17.00u De leden van het genootschap drinken een kelk met wijn. Waarna zij gezamenlijk het avondmaal nuttigen.
